سرنگ انسولین لوئرلاک 1 میلی لیتر حلماطب

سرنگ چیست؟

سرنگ یک استوانه‌ توخالی است که در انتهای آن، یک پیستون کشویی قرار دارد. از این وسیله برای تزریق یا خارج کردن مایعات از بدن استفاده می‌شود. روش کار سرنگ‌ها این‌گونه است که وقتی پیستون را به سمت پایین فشار دهیم، می‌توانیم مایع مورد نظر را به بدن تزریق کنیم و اگر برعکس آن عمل کنیم؛ یعنی پیستون را به سمت بالا بکشیم، مایع از بدن خارج شده و به درون سرنگ کشیده می‌شود.

ساختار سرنگ

یک سرنگ از سه بخش اصلی تشکیل شده است که عبارتند از: محفظه پیستون، پیستون و  گسکت. بر روی سرنگ، سرسوزن قرار می‌گیرد که در ادامه به شرح آن نیز خواهیم پرداخت.

محفظه پیستون یا بَرِل  (Barrel)

محفظه پیستون، لوله استوانه‌ای شکل و مدرجی است که سیلندر درون آن قرار می‌گیرد و می‌توان سیلندر را در آن به داخل هل داد یا بیرون کشید. این محفظه، معمولا به صورت شفاف ساخته می‌شود تا بتوان میزان مایع در آن را با نگاه سنجید، و همچنین وجود حباب‌های هوا را در آن مشاهده کرد و بدین ترتیب از بروز خطا در هنگام تزریق، جلوگیری شود.

سیلندر یا پلانگر  (Plunger)

سیلندر که با نام پیستون مصطلح شده، قطعه‌ای استوانه‌ای شکل است که درون محفظه پیستون قرار می‌گیرد و می‌توان آن را داخل محفظه به جلو و عقب حرکت داد. در صورت عقب کشیده شدن سیلندر، مایع یا گاز، داخل برل مکیده می‌شود و اگر به داخل فشار داده شود، مایع یا گاز از آن خارج می‌شود.

گَسکِت

گسکت، قطعه لاستیکیِ واشرمانندی است که به بخش انتهایی پیستون اضافه شده است تا در حین جابجایی سیلندر، از برگشت یا نشت مایع یا گاز به عقب، و به فضای میان سیلندر و محفظه پیستون جلوگیری ‌کند. بعلاوه، این قطعه فشار وارده از سمت سیلندر را در حین انتقال دارو کنترل می‌نماید. گسکت معمولا سیاه‌رنگ است و بهتر است از جنسی غیر از لاتکس ساخته شود، تا از ایجاد حساسیت احتمالی در بیماران جلوگیری شود. گسکت در همه سرنگ‌ها وجود ندارد. به همین دلیل، سرنگ‌های دارای گسکت را سه قطعه‌ای، و سرنگ‌های فاقد آن را دو قطعه‌ای می‌نامند.

انواع سرنگ

با توجه به پیشرفت‌هایی که در دنیای پزشکی رخ داده است، انواع متنوعی از سرنگ و سرسوزن نیز، برای رفع نیازهای مختلف ارائه شده است. امروزه طیف گسترده‌ای از این ابزارها در دسترس پزشکان و پرستاران قرار گرفته‌ است تا در زمینه‌های مختلف پزشکی و آزمایشگاهی از آن‌ها بهره ‌بگیرند. همان‌گونه که پیش از این اشاره شد، سرنگ‌ها دارای انواع و اقسام گوناگونی هستند. در ادامه به هر یک از آنان خواهیم پرداخت.

سرنگ لوئرلاک یا سرپیچی (سرپیچ‌دار)

سرنگ‌های لوئرلاک (Luer Lock) دارای اتصالات سرپیچی هستند. در این‌گونه، سوزن به بدنه سرنگ، پیچ می‌شود. این اتصالات با هدف جلوگیری از نشتی بین قسمت‌های مختلف سرنگ طراحی شده است.

سرنگ لوئراسلیپ یا فشاری (ساده)

در سرنگ فشاری یا ساده که با نام سرنگ لوئراسلیپ (Luer Slip) نیز شناخته می‌شود؛ برای جای‌گذاری سرسوزن، نیازی به پیچ کردن آن نیست. در این‌گونه سرنگ‌ها، سرسوزن با فشار بسیار کمی در جای خود قرار گرفته و محکم می‌شود. در واقع عمده تفاوت بین دو گونه سرنگ لوئرلاک و لوئراسلیپ، در نحوه اتصال سرسوزن به بدنه سرنگ است. در سرنگ‌های لوئراسلیپ، این احتمال وجود دارد که در حین کار، سرسوزن از سرنگ جدا شود.

سرنگ پیستون‌دار (سه قطعه)

یکی دیگر از انواع سرنگ‌ها، سرنگ‌های پیستون‌دار یا سه قطعه است. در سرنگ‌های سه‌قطعه‌ای، یک واشر یا گَسکِت تعبیه شده که مانع از نشت مایع از آن می‌شود. این‌گونه سرنگ‌ها در محیط‌های آزمایشگاهی بسیار کاربرد دارد.

سرنگ بدون پیستون (دو قطعه)

سرنگ‌‎های بدون پیستون که با نام سرنگ‌های دوقطعه نیز شناخته می‌شوند، فاقد گسکت بوده و عموما قیمت ارزان‌تری نسبت به سرنگ‌های سه‌قطعه دارند. برای تشخیص این نوع سرنگ از سرنگ‌های پیستون‌دار، کافی است به دنبال قطعه سیاه‌رنگ (گسکت) باشیم. سرنگ‌هایی که این قطعه را دارا هستند، پیستون‌دار و سرنگ‌های فاقد آن، از نوع بدون پیستون یا دوقطعه هستند.

در حقیقت هم سرنگ‌های دوقطعه و هم سرنگ‌های سه‌قطعه، هر دو دارای پیستون هستند و تنها داشتن یا نداشتن گسکت است که تفاوت ایجاد می‌کند. اما آنچه در بازار ایران مصطلح است، این است که به سرنگ‌های فاقد گسکت، بدون پیستون و به سرنگ‌های دارای گسکت، سرنگ‌های پیستون‌دار می‌گویند.

سرنگ انسولین و انواع آن

سرنگ‌های انسولین، برای تزریق انسولین به بیماران دیابتی به‌کار می‌روند. این سرنگ‌ها طول و اندازه‌های متفاوتی دارند. با توجه به این که انسولین باید به صورت زیرجلدی، یعنی در لایه‌ای از چربی بین ماهیچه و پوست، تزریق شود؛ سرنگ‌های انسولین نیز با طول سوزن‌های متفاوتی ساخته می‌شوند.

طول سرسوزن کوتاه یا کمتر از ۱۰ میلی‌متر (یعنی سرنگ‌هایی با طول سرسوزن ۴، ۵، ۶، ۷ و ۸ میلی‌متر)؛

طول سرسوزن بلند یا بیش از ۱۰ میلی‌متر (یعنی سرنگ‌هایی با طول سرسوزن ۱۲ و ۱۳ میلی‌متر یا بیشتر).

امروزه با پیشرفت فناوری، سرنگ‌های انسولین با سرسوزن‌های کوتاه‌تری همچون ۳٫۵ میلی‌متر (گیج ۳۴) هم وارد بازار شده است. البته کوتاه‌ترین سرسوزن موجود در بازار ایران، سرنگ انسولین با سرسوزن گیج ۳۳ و طول ۴ میلی‌متر است، که به‌عنوان مناسب‌ترین و ایمن‌ترین نوع سرسوزن برای تزریق انسولین شناخته می‌شود و امکان تزریق عضلانی را به حداقل می‌رساند.

سرنگ‌های انسولین به صورت منظم، جهت تزریق انسولین مورد استفاده قرار می‌گیرند و برای این‌که آسیب کمتری به پوست وارد آورند، دارای عرض باریکی هستند. این سرنگ‌ها دو گون