بهداشت در قاعدگی:
دوران قاعدگی بخش بسیار مهمی از زندگی بانوان محسوب می‌شود. یکی از لوازم ضروری مورد استفاده در این دوران انواع نوار بهداشتی است که قابلیت زیادی در جذب خون دارد. تعویض دیر هنگام نوار بهداشتی در دوران قاعدگی ممکن است موجب بروز ببیماری‌ها و عوارض ناخوشایند در فرد شود.
بنابراین؛ رعایت بهداشت فردی بخصوص برای بانوان در دوران قاعدگی و همچنین افزایش میزان آگاهی آنها در این زمینه، از مهم‌ترین نکات بهداشتی و سلامت فردی است. در این مقاله سعی شده موارد مهمی که توجه به آنها در دوران قاعدگی ضروری است را زیر ذره‌بین ببریم.
نوار بهداشتی:
نوار یا پد بهداشتی، یک ابزار جذب‌کننده رطوبت است که برای جذب خون در دوران قاعدگی استفاده می‌شود. نوار بهداشتی از نوعی پارچه نخی یا پنبه بهداشتی تهیه شده و در برخی موارد دارای روکش پلاستیکی است. این پد بهداشتی برای پیشگیری از تحریک‌های پوستی در ابعاد مختلف تولید می‌شود.
بنابراین؛ انتخاب سایز مورد استفاده پد بهداشتی کاملاً شخصی بوده و به میزان خونریزی فرد وابسته است. فرد می‌تواند بسته به میزان خونریزی قاعدگی که ممکن است کم، متوسط یا زیاد باشد از نوار بهداشتی با ضخامت، طول و قدرت جذب مناسب استفاده کند.
پد های مخصوص خواب راحت:
همان‌طور که اشاره شد، پدهای بهداشتی انواع مختلفی دارند. برخی ضخیم‌ترند و ابعاد بزرگتری دارند، از این رو مقدار خون بیشتری را جذب می‌کنند. اگر از این نوع پد بهداشتی استفاده می‌کنید، مدت زمان بیشتری برای هر تعویض در اختیارتان است. معمولاً نوار بهداشتی‌هایی که برای شب استفاده می‌شوند از همین ویژگی بهره برده‌اند و قدرت جذب بالایی دارند.
مضرات دیرعوض کردن پد بهداشتی :
اگر مدت زمان طولانی از نوار بهداشتی استفاده کرده و آن را تعویض نکنید، علاوه بر مشکلات باکتریایی و عفونتی، باید منتظر بروز علائم زیر هم باشید:
عفونت‌های شایع مجاری ادراری در اثر استفاده طولانی مدت از نوار بهداشتی و تعویض نکردن به‌موقع آن، یکی از مشکلات رایج در بانوان است. این عفونت که توانایی درگیر کردن کلیه‌ها را دارد، به‌سرعت در رحم گسترش یافته و در کوتاه‌ترین زمان به عفونت مزمن تبدیل می‌شود.
استفاده طولانی مدت از نوار بهداشتی موجب می‌شود خاصیت جذب آن رفته‌رفته کم شود. همچنین جدا شدن تار و پود نوار بهداشتی و انتقال پنبه های آن به سطح رویی پد، موجب جذب آلودگی‌ها و در نهایت بروز عفونت می‌شود. بنابراین توصیه می‌کنیم به هیچ وجه تعویض نوار بهداشتی را به تعویق نیاندازید.
زمان تعویض نوار بهداشتی چه موقع است؟
زمان تعویض نوار بهداشتی به میزان خونریزی که می‌تواند کم، متوسط یا زیاد باشد، وابسته است. علاوه بر این، توصیه می‌شود بانوان حداکثر هر 4 ساعت یکبار نوار بهداشتی خود را تعویض کنند. در صورتیکه میزان خونریزی زیاد باشد، نوار بهداشتی باید هر 2 ساعت یکبار تعویض شود تا نشت خون رخ ندهد.
اگر چه نوار بهداشتی ممکن است خشک و تمیز به نظر برسد، اما مطمئنا مقداری خون در پد بهداشتی وجود دارد که لخته شده است. بنابراین در صورتی که فرد به موقع نوار بهداشتی خود را تعویض نکند فرآیند اکسیژن رسانی به ناحیه تناسلی کاهش یافته و شرایط برای رشد باکتری‌ها فراهم می‌شود. شرایطی که در آن رشد میکروارگانیسم‌ها موجب عفونت شده و خطرات زیادی را به وجود می‌آورند.
همچنین تجمع خون در پد بهداشتی با بو همراه است که البته موضوعی طبیعی است. اما در صورتی که بوی منتشر شده متعفن و غیرقابل تحمل باشد باید آن را بررسی کرد. معمولا نشر بو نشان دهنده رشد سریع میکروارگانیسم‌ها و باکتری‌ها است. این ویروس‌ها موجب پخش سریع حرارت و رطوبت در پد بهداشتی می‌شوند.
دلیل رطوبت و گرما
قسمت پایین تنه، گرم‌ترین نقطه بدن هر انسانی است بنابراین؛ خونریزی موجب افزایش رطوبت در این ناحیه شده و به پدهای بهداشتی منتقل می‌شود. اتفاقی که در نهایت با انتشار بوی بد و عرق در ناحیه تناسلی همراه است.
افزون بر این؛ رطوبت موجود در پد بهداشتی احتمال رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها را به‌شدت افزایش می‌دهد و فرد را مستعد ابتلا به عفونت‌های مختلف قارچی می‌کند. همچنین وجود رطوبت و اصطحکاک پد بهداشتی با پوست ممکن است آن را دچار تحریک و اگزمای شدید کند.
عرق سوز شدن به‌خصوص در فصول گرم سال یکی دیگر از مشکلات استفاده طولانی مدت از پدهای بهداشتی است. برای پیشگیری از بروز این مشکل می‌توانید از نوار بهداشتی‌هایی استفاده کنید که تردد هوا در آنها بیشتر است .
شستشوی مرتب
یکی دیگر از موارد اصولی در هنگام قاعدگی، شستشوی مرتب ناحیه تناسلی است. توصیه می‌شود بعد از تعویض نوار بهداشتی محل شسته شده را به خوبی خشک کنید.
در طی روز چه تعداد نوار بهداشتی باید استفاده شود؟
این تعداد به میزان خونریزی و راحتی فرد وابسته است؛ با این حال بانوان با احتساب مقدار زمان خواب ۷ ساعته، به طور متوسط روزانه به ۵ عدد نوار بهداشتی نیاز دارند. اما ممکن است در زمان‌هایی مثل گرمای هوا، ورزش کردن، تعریق زیاد و روزهای نخستین پریود و….. به تعداد بیشتری پد بهداشتی نیاز داشته باشید.
پدهای بهداشتی هر ماه حداقل ۵ و حداکثر ۷ روز یا بیشتر با بدن شما به ویژه پوست ناحیه واژن در تماس هستند. از آنجایی که پوست این قسمت از بدن نفوذ پذیری بالایی دارد عفونت‌ها می‌توانند به‌سرعت جذب جریان خون شده و در سراسر بدن پخش شوند. بنابراین به هیچ وجه نباید تعویض نوار بهداشتی را به تعویق بیاندازید.
آیا می‌توان نوار بهداشتی را زودتر عوض کرد؟
این موضوع کاملا شخصی است؛ بنابراین اگر رطوبت موجود برایتان آزار دهنده است می‌توانید پد بهداشتی را زودتر تعویض کنید. البته بوی واژن و باکتری‌های موجود در آن طبیعی است؛ اما بهتر است ناحیه واژن همواره خشک و بدون طوبت باشد.
به یاد داشته باشید، تعویض به موقع نوار بهداشتی می‌تواند از بروز مشکلات زیر پیشگیری کند:
واکنش پوست با وجود مواد شیمیایی داخل نوار بهداشتی:
تعویض دیر هنگام نوار بهداشتی با روکش پلاستیکی یکی دیگر از موضوعاتی است که می‌تواند موجب تخریب لایه بیرونی پد، نشت خون و آسیب رساندن به پوست شود. از جمله رایج‌ترین حساسیت‌های پوستی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
درماتیت تماسی:
اگر پوستتان به مواد غیر طبیعی حساسیت نشان می‌دهد، شما پوست حساسی دارید. از طرفی ناحیه واژن نرم‌ترین پوست بدن را دارد و به همین دلیل مستعد ابتلا به عفونت و آلودگی با انواع میکروب‌ها است.
بنابراین استفاده طولانی از نوار بهداشتی می‌تواند موجب بروز حساسیت پوستی شود. این آلرژی پوستی در تماس بدن فرد با مواد شیمیایی یا ترکیب‌های پلاستیکی بدلیل استفاده مکرر نمایان می‌شود. در صورتی که پوستی حساس و مستعد دارید حتما از پدهای بهداشتی با شرایط زیر استفاده کنید :
واژینو باکتریال (BV):
واژینو باکتریال (BV) به دلیل متعادل نبودن باکتری‌های مفید و افزایش باکتری‌های مضر ایجاد می‌شود. این موضوع موجب خارش واژن، بوی غیرطبیعی، ترشحات غیرعادی در زمان قاعدگی و …. می‌شود. یکی از شایع‌ترین علائم این مشکل تغییر رنگ خون در دوران قاعدگی است؛ بنابراین برای درمان این عفونت باید حتما به پزشک متخصص مراجعه شود.
آیا استفاده طولانی مدت از نوار بهداشتی موجب سندروم شوک سمی می‌شود؟
خطر ابتلا به سندروم شوک سمی (TSS)فقط بدلیل استفاده از محصولاتی مانند تامپون و کاپ قاعدگی که درون واژن قرار می گیرند، رخ می‌دهد. به همین دلیل معمولا پزشکان همواره استفاده از نوار بهداشتی را توصیه می‌کنند.
همچنین توصیه می شود در صورت استفاده از تامپون در طول روز، حتما در شب هنگام آن را با نوار بهداشتی جایگزین کنید. افزون بر این؛ در دوران قاعدگی بهتر است موارد زیر را به دقت اجرا کنید:
• به بهداشت خود رسیدگی کرده و با مصرف موارد ارگانیک از بروز حساسیت پوستی پیشگیری کنید.
• نوار بهداشتی‌های معطر برای پوست مضر است؛ بنابراین بهتر است بسیار محدود از آنها استفاده کنید.
• به صورت مرتب بین ۲ الی ۴ ساعت بسته به مقدار خونریزی خود اقدام به تعویض نوار بهداشتی کنید.
• برای اینکه دچار عفونت‌های مجاری ادرار نشوید حتما آب کافی بنوشید و مرتبا مثانه خود را تخلیه کنید.
• لباس‌های زیر خود را به صورت منظم تعویض کرده و در صورت امکان آنها را زیر نور خورشید خشک کنید.
• برای تمیز نگه داشتن ناحیه تناسلی خود آن را با آب ولرم شستشو دهید. (آب سرد ممکن است درد شما را در دوران قاعدگی افزایش دهد.)
به جز مواردی که در بالا به آنها اشاره کردیم، رعایت موارد زیر برای حفظ سلامت واژن در دوران قاعدگی ضروری است:
• لباس زیر پارچه‌ای و راحت استفاده کنید.
• بهداشت خود را رعایت کنید و واژن خود را تمیز نگه دارید.
• مراقب حساسیت و خارش ناحیه تناسلی خود و اطراف ناحیه واژن باشید.
• نوار بهداشتی استفاده شده را با پوشش پلاستیکی بپوشانید و در سطل زباله قرار دهید.
• حتی الامکان از دستشویی‌های عمومی استفاده نکنید و در صورت لزوم از توالت فرنگی استفاده کنید.
کلام آخر؛
همواره به یاد داشته باشید سلامتی شما در اولویت است؛ بنابراین مراقبت از اندام خصوصی خود را جدی بگیرید. آگاهی نسبت به بدن و اتفاقاتی که در آن رخ می‌دهد امری ضروری است. از این رو در صورت مشاهده کوچکترین مشکل غیرطبیعی فورا به پزشک متخصص مراجعه کنید.